Kulturteasta

Jus galgá sáhttit ohcat doarjaga Internašunála Sámi Filbmainstituhtas (ISFI), de ferte prošeakta deavdit buot kulturteastta gáibádusaid. Dát teasta árvvoštallá kvalifisere go prošeakta sámi kulturbuvttan ISFI njuolggadusaid mielde. Kulturteasttas leat njealje eavttu.

  • Doarjja lea čadnon sámi kultuvrii ja gillii. Prošeavttain mat ohcet doarjaga, gáibiduvvo čuovvovaččat:

    1. Giehtačálus mas filmma váldodialoga lea sámegillii.
    2. Váldofáddá galgá vuosttažettiin leat čadnon sámi historjái, kultuvrii dahje servodatdiliide, dahje nuppádassii eará álgoálbmogiid sullasaš fáttáide.
    3. Prošeavttas lea sámi buvttadanfitnodat, juogo váldo- dahje mielbuvttadeaddjin, man váldoulbmilin lea audiovisuála buvttadeapmi ja mii lea registrerejuvvon Sámis, Norggas dahje EEO-riikkas.
    4. Guovttis golmma guovddáš váldoolbmos buvttadeamis atniba iežaska sápmelažžan dahje leaba sámegielagat:
      • Buvttadeaddji dahje mielbuvttadeaddji galgá álo lea sápmelaš dahje sámegielat.
      • Bagadalli ja giehtačállosa čálli galgaba váldonjuolggadussan leat sápmelaččat dahje sámegielagat.

    Jus galgá sáhttit ohcat doarjaga Internašunála Sámi Filbmainstituhtas (ISFI), de ferte prošeakta deavdit buot kulturteastta gáibádusaid. Dát teasta árvvoštallá kvalifisere go prošeakta sámi kulturbuvttan ISFI njuolggadusaid mielde.

    Dušše prošeavttat mat cevzet kulturteastta, sáhttet árvvoštallojuvvot oažžut doarjaga audiovisuála bargguid ovdánahttimii, buvttadeapmái ja almmustahttimii.

    Buvttadeaddjis lea ovddasvástádus fuolahit ahte prošeakta bissu sámi kulturbuvttan olles buvttadanproseassa čađa dassážii go loahpahuvvo. Rievdadusaid mat sáhttet váikkuhit kulturteastta gáibádusaide, galgá ISFI dohkkehit vai ISFI doarjja ii geahpeduvvo.

    Loga eambbo njuolggadusaid birra vuollelis. 

  • Giehtačálus mas filmma váldodialoga lea sámegillii.

    Giehtačálus lea prošeavtta doaibmamannolaga čálalaš čilgehus.

    • Filmmaid ja drámáráidduid giehtačálus galgá váldonjuolggadussan leat juhkkojuvvon scenaide ja sisttisdoallat dialogaid.
    • Dokumentárafilmmaide ja TV-buvttademiide dat doaibmá prošeaktačilgehussan, mas leat vejolaš scenat, jearahallanobjeavttat, kommentárat, čuolbmačilgehusat ja intenšuvnnat.
    • Spealuide mearkkaša dat čilgehusa spealu sisdoalus, ja spealu design ja gameplay ovdamearkkaid.

  • Váldofáddá galgá vuosttažettiin leat čadnon sámi historjái, kultuvrii dahje servodatdiliide, dahje nuppádassii eará álgoálbmogiid sullasaš fáttáide.

    Lea vuođđovuoigatvuohta ahte sámi álbmogis lea vejolašvuohta defineret iežas duohtavuođa ja servodatdiliid sihke vássán áiggis ja dálá áiggis audiovisuála kulturbuktagiid bokte.

    ISFI vuoruha prošeavttaid mat leat relevánttat sámi filbmakultuvrra ja filbmaealáhusa ovdáneapmái. Dáinna eavttuin háliidit mii sihkkarastit ahte sámi filbmadahkkit besset ovdánahttit ja oamastit iežaset muitalusaid, mas dáiddalaš friddjavuođa prinsihppa lea nanus. Lea maiddái dehálaš ahte sámi álbmogis leat kvalitehtafilmmat ja kultuvrralaš ovdanbuktimat sámegielaide.

    ISFI sáhttá muttolaččat árvvoštallat fáttáid mat gullet dán gáibádusa olggobeallái.

  • Prošeavttas lea sámi buvttadanfitnodat, juogo váldo- dahje mielbuvttadeaddjin, man váldoulbmilin lea audiovisuála buvttadeapmi ja mii lea registrerejuvvon Sámis, Norggas dahje EEO-riikkas.

    Dán eavttus deattuha ISFI buvttadanfitnodaga guovddáš sajádaga filbmabuvttademiin, ja maiddái oamasteami ja árvoháhkama dehálašvuođa maid sámi buvttadanfitnodagat ráhkadit olles sámi servodahkii.

    Gáibádussan lea ahte sii geat galget oažžut doarjagiid ISFI:s, atnet iežaset sápmelažžan dahje leat sámegielagat, ja sis lea sihke kulturgelbbolašvuohta ja nana čanastupmi sámi servodahkii. Dáinna gáibádusain áigu ISFI sihkkarastit ahte sámi vuoigŋadahkkit ja filbmabargit besset doaibmat miehtá Sámi audiovisuála buvttadeamis ja hukset ceavzilis sámi filbmaealáhusa.

    Definišuvdna sámi buvttadanfitnodat:

    Sorjjasmeahttun buvttadanfitnodat mas lea unnimusat 51 % sámi eaiggátvuohta, ja audiovisuála buvttadeapmi váldoulbmilin, ja mii lea registrerejuvvon Sámis, Norggas dahje EEO-riikkas.

    ISFI doarjagat gáibidit sámi eaiggátvuođa prošeavttas (sisaboahtooasi ja royaltyiid juogadeapmi) go leat searvebuvttadeamit. Searvebuvttadanšiehtadus mas boahtá ovdan sámi eaiggátvuohta, ferte sáddejuvvot ISFI:i dohkkeheapmái.

    Váldonjuolggadussan gáibida ISFI ahte doarjagiid ohcet sámi buvttadanfitnodagat main lea sámi eaiggátvuohta. Spiehkastatdilis sáhttet árvvoštallojuvvot prošeavttat maid sámi buvttadeaddjit jođihit ii-sámi buvttadanfitnodagain. Erenoamáš dáhpáhusain sáhttet árvvoštallojuvvot prošeavttat main eai leat sámi buvttadanfitnodagat, jus prošeakta buvttada stuora árvoháhkama sámi filbmabirrasii.

  • Guovttis golmma guovddáš váldoolbmos buvttadeamis atniba iežaska sápmelažžan dahje leaba sámegielagat:

    • Buvttadeaddji dahje mielbuvttadeaddji galgá álo lea sápmelaš dahje sámegielat.
    • Bagadalli ja giehtačállosa čálli galgaba váldonjuolggadussan leat sápmelaččat dahje sámegielagat.

     

    ISFI deattuha nana sámi čanastumi audiovisuála buvttademiin maidda mii vuoruhit fállat doarjaga.

    Dán eavttu muttolaš árvvoštallamis deattuhuvvo guovddáš váldoolbmuid iežaset definišuvdna iežaset sámi gullevašvuođas ja gielas:

    • Mun anán iežan sápmelažžan.
    • Unnimusat okta mu vánhemiin, áhkuin, ádjáin, máttarvánhemiin hupmá/hupme sámegiela.
    • Mun human ieš sámegiela (eatnigiella, nubbigiella).
    • Lean oahppamin sámegiela.
    • Mus lea sámi servodatáddejupmi ja kultuvrralaš gullevašvuohta – definere dárkileappot;
    • Eará, definere dárkileappot.

     

    Eará oasseváldit geain lea sámi dahje eará álgoálbmotgullevašvuohta, ja báddenbeivviid lohku, sáhttet nannet prošeavtta sámi gullevašvuođa, ja dat deattuhuvvojit ohcama árvvoštallamis.

    Vuoruhuvvon ortnegis:

    1. Buvttadeaddji
    2. Bagadalli
    3. Mielbagadalli
    4. Giehtačállosa čálli(t)
    5. Maŋŋebuvttadeapmi
    6. Čuohppi
    7. Báddejuvvo sámi guovddášguovlluin
    8. Váldogovvejeaddji
    9. Váldoanimatevra
    10. Buvttadandesign
    11. Šuokŋadahkki
    12. Váldorolla(t)
    13. Spealut: dáiddalaš jođiheaddji, buvttadeaddji, spealu bagadalli, spealu designer