Bargagoađe filbmaealáhusas
FILM EXČELERATOR SÁPMI fállá heivehuvvon prográmma gitta 15 oasseváldái geat háliidit ovdánit ja bargat sámi filbmasuorggis.
Sámi filbma- ja TV-ealáhusas lea sakka ovdáneamin ja vásiha stuorra beroštumi. Sihkkarastin dihtii ceavzilis ja innovatiiva sámi filbmaealáhusa, ISFI, Talent Norge ja Seastinbáŋku 1 Davvi-Norga ovttasbarget ovdánahttinprográmmain FILM EXČELERATOR SÁPMI.
FILM EXČELERATOR prográmma ulbmil lea nannet Sámi filbmabargiid, addit oahppu ja hárjáneami ja movttidahttit boahttevaš Sámi filbmabargiid buot virggiin ja dásin filbmabuvttadeamis.
Oassálastit ožžot mentorveahkki, oahppásmuvvet ja ožžot mávssolaš oktavuođaid internašunála filbmafierbmádagas. Lassin oažžu oasseváldii gokčot oahpahallibálkká, mátki, borran ja orruma go lea oahpahalli.
Geasa heivešii?
Stuorimus ovdamunni lea du motivašuvdna ja áŋgiruššan Sámi filbmasuorggis. Sámi filbmaealáhus dárbbaša bargiid geain lea gelbbolašvuohta buot surggiin nu go kulturmáhttus, bivttasteamis, duojis, Sámi design, Makeup, filbmemis, jietna-teknihkkas, giehtačálliimis, bagadallamis, báikediđošteddjiin, prošeavttaid buvttadeapmi báddema vuolde ja maŋŋá báddema, ja sii geat máhtašedje čuohppanprográmmaid doaimmahit nugo Premiere Pro dahje Final Cut, ja vel eanet!
Buorre diehtit
Jus dus lea vásáhus eará fágasuorggis, de mii bovdet du maid ohcat ja searvat filbmaealáhusa gelddolaš máilbmái dán prográmma bokte!
FILM EXČELERATOR:s ii leat ahkerádji.
Njálmmálaš dahje čálalaš máhttu sámi gielas lea ovdamunni, muhto ii gáibádus.
FILM EXČELERATOR prográmma arvvusatná máŋggabealátvuođa ja ávžžuhat buot kvalifiserejuvvon ohcciid ohcat, beroškeahttá sohkabeali, agi, doaibmilvuođa, bearašdilálašvuođa ja makká riikkas don orut.
Gii sáhttá ohcat?
Prográmma heive sihke ođđa ja hárjánan filbmabargiide:
-
Dus geas lea jo oahppu dahje praktihkalaš hárjáneapmi TV dahje filbmaealáhusas, ja háliidat ovdánahttit iežat. -
Dus geas lea duogáš dahje máhttu eará surggiin nu go dáidda, kultuvra, hálddahuslaš doaimmat dahje eará, ja háliidat searvat Sámi filbma- ja TV-suorggi prošeavttaide.
Prográmma čilgejuvvon
Heivehuvvon du beroštumi ektui
Prográmma álggahuvvo oktasaš bargobájiin Guovdageainnus. Dás beasat oahpásmuvvat sámi filbmasuorgái ja čiekŋudit dasa maid dat mearkkaša leat sámi filbmabargi, sihke filbmabáddenlávddis ja olggobealde báddendilálašvuođa.
Dasto ráhkaduvvon juohke oasseváldái heivehuvvon sierra prográmma, earet eará sáhttá dát leat:
- Oahpahallansadji sámi dahje eará internašunála filbmabuvttadeamis.
- Mentorveahkki / Ráđđeaddiveahkki hárjánan fágačehpiin filbmaealáhusas.
- Bargobájit ja oahppu válljejuvvon fágasuorggis.
- Vejolaš searvat filbmaealáhus dáhpáhusaide, nu go filbmafestiválaide sihke Sámis ja internašunála dásis.
Buot prográmmii gullevaš golut, ovdamearkka dihte mátkke- ja orrungolut, gokčojuvvojit bargobájiid, ealáhusdáhpáhusaid ja bargohárjehallama áigge.
Hárjehallan sáhttá bistit gaskal 5 ja 30 beaivvi, ja heivehuvvo buvttadeami ja oasseváldi plána ektui.
Oassálasti oažžu NOK 973,- beaivái oahpahalli áigodaga, ja lassin gokčá prográmma mátki, beaiveborrama ja orruma.
Prográmma bistá čavčča 2025 rájes gitta loahpa 2026.
Teorehtalaš ja praktihkalaš lahkoneapmi
Filmma buvttadeamis barget máŋggalágan rollat fárrolagaid nu go kámera- ja jietnaheiveheaddjit, čuovgateknihkkárat, designa, prošeaktajođiheaddjit, bivttasteaddjit ja loahppabuvttadeaddjit.
Filbmaprošeavtta sturrodaga ektui sáhttet leat mielde gaskal 5 ja badjel 200 olbmo, mat veahkehit buvttademiin iešguđetge ossodagain.
Oppalaččat lea máhtolašvuohta eará surggiin maid dehálaš Sámi filbmaealáhusas, ja geaidnu geavahit du gelbbolašvuođa filbmaealáhusas lea oaneheabbo go maid doaivvut.
FILM EXČELERATOR SÁPMI– prográmma veahkeha nannet ja hábmet du gelbbolašvuođa nu ahte sáhtát bargat profešuneala rollas filbmaealáhusas. Prográmmas ii vurdo ahte don galggat dovdat filbmaealáhusa ovddalgihtii, dahje ahte ollásit leat oahppan ámmát filbmabargi álggu rájis. Mii fállat ráđđeaddi veahkki, bargobájiid ja oahpahallanvejolašvuođa nu ahte beasat bargagoahtit filbmaealáhusas.
Ovdamearkka dihtii jos háliidat bargat filbma buvttadeaddjiin, de oaččut vuos teorehtálaš oahpu ja mentora (ráđđeaddi veahki) gii oahpaha dán suorggi erenoamáš beliid birra. Dasto álggát oahpahallin hárjánan filbmabuvttadeaddjiid luhtte nu ahte oahppat barggu.
Ollugiin sámi filbmasuorggis leat odne máŋga rolla dahje sáhttet deavdit iešguđetge dárbbuid filbmabuvttadeami oktavuođas. Ovdamearkka dihte sáhttá čálli leat maiddái seamma prošeavtta bagadalli, filbma govvideaddji lea maiddái čuohppi, dahje kultuvrralaš ráđđeaddi sáhttá maiddái son gii ohcá filbmenbáikki (location scout). Mii movttiidahttit ja veahkehit sin geat háliidit oahppat ja hárjehallat máŋgga rolla prošeavttaáigodaga.
IEŠGUĐET Barggut FilbmaSUORGGIs
FILM EXČELERATOR prográmma vuostáiváldá ee. ohcamušaid dáid surggiin:
Giehtačálli
Čálli ráhkada giehtačállosa filmmaide, TV buvttademiide ja video buvttademiide. Sii ovdánahttet muitalusa, čállet dialogaid ja duddjojit giehtačállosa čilgehusaid mat ealáskahttet muitalusaid šearpmas. Čálliin lea dábálaččat duogáš kreatiiva čállimis, girjjálašvuođas, filbmaoahppus dahje kommunikašuvnnas. Ollugiin lea bargohárjáneapmi máidnasiid muitaleamis, čállimis ja teáhteris, ja máhttu sáhttá dávjá ovdánahttit bargobájiin dahje sullasaš oahppus filmma ja media suorggis.
Filbmabagadalli
Son bagadallá filmma kreatiivvalaš višuvnna, neavttáriid, joavkku ja visuála beliid mainna ealáskahttá filbmačállosa. Sii dahket guovddáš mearrádusaid earát eará makkár neavttárat galget leat, mo galgá filbmet kamerain ja oppalaš govva filbmamuitalusa hárrái. Filbmabagadallis lea dábálaččat duogáš filmmas, teáhteris dahje visuála dáidagis. Máŋgasiin lea bargohárjáneapmi filbmadahkki, girječálli, doaimmaheaddjin dahje filbmejeaddjin. Buorit muitalan-, jođihan- ja visuála gulahallandáiddut leat dehálaččat.
Buvttadeaddji
Filmma buvttadeaddji bearráigeahččá buvttadanproseassa, hálddaša bušeahtaid, bálkáha guovddáš bargiid ja oktiiordne logistihka vai sihkkarastá ahte filbma gárvána bušeahta ja áiggi siste. Ollu filbmabuvttadeddjiin lea duogáš prošeaktajođiheamis, fitnodagain, HR/olmmošjođiheamis, márkanfievrrideamis dahje kultuvrralaš sajiin. Áŋgiruššan, olmmošdáidu ja gealbu čuovvolit buvttadeami álggus gitta loahppa distribušuvdnii lea dehálaš.
Filbmejeaddji
Filbmejeaddji dahje cinematographer, lea ovddasvástideaddji filmma visuála oasi, nugo filbmenapparáhta barggu, čuovggadeami ja govvakumpusišuvnna, nu ahte veahkeha muitalit muitalusa visuálalaččat. Jus háliidat čuovvolit dán rolla, de lea ovdamunnin ahte dus lea vásáhus bargat kamerain, govvemin dahje visuála muitalusain.
Veahkkefilbmejeaddji
Nubbinfilbmejeaddji dahje veahkkekamerabargi doarju váldofilbmejeaddji ja filbme liige filmmaid, mii sihkkarastá ahte leat filmmat ollislašvuođas filbmenbáikkis. Jus háliidat čuovvolit dán rolla, de lea ovdamunnin ahte dus lea vásáhus bargat kamerain, govvemin dahje visuála muitalusain.
Kámera veahkki
Kámera veahkki heiveha gos kamera galgá čuožžut, teknihkkálaččat sihkkarastá ahte kamera lea báddenláhkai ja ahte bádden manná njuovžilit. Jus háliidat čuovvolit dán rolla, de lea ovdamunnin ahte dus lea beroštupmi kámera teknihkkálaš oassái ja ahte dus lea veahá hárjáneapmi ovdal.
Drámaturga / Script editor
Drámaturga lea ráđđeaddi čállinproseassa áigge. Drámaturga ohcá dieđuid, dutká, analysere ja heiveha dieđuid muitalussa ektui ja dan láhkai nanne muitalusa karaktearaid ja fáttáid. Drámaturga sihkkarastá buoremus struktuvrra čállosiin. Dramaturgas lea dábálaččat duogáš teáhteris, girjjálašvuođas, historjjás dahje kulturdutkamušain. Sis lea dávjá gelbbolašvuohta dutkamis, girjjálašvuođa analysain ja máinnasteamis, ja vásáhus drámás, filmmas dahje teáhterbuvttadeamis.
Script veahkki / Script supervisor
Scriptaveahkki goziha filmma jotkkolašvuođa filbmedettiin, ja sihkkarastá ahte scenat ja dialogat čađahuvvojit rivttes láhkai filbmema áigge. Scriptaveahkki maid goziha mii lea filbmejuvvon ja fuobmá jos leat makkárge rievdadeamit dahkon maid galggašii báddet. Scriptaveahkis lea dábálaččat duogáš filmmas, teáhteris dahje muitaleamis, ja son gii bargá dáinna lea áicil fuomášit detáljaid, ja lea čeahppi organiseret ja hálddašit joatkevaš jođiheami.
Kultuvrralaš koordinaáhtor
Kulturkoordináhtor sihkkarastá ahte árbevierut ja kultuvrra vuhtiiváldo. Son ráđđádallá kultuvrralaš čehpiiguin dahje servodagaiguin, rávve buvttadanjoavkku kultuvrralaš hearkkes áššiid ektui, ja veahkehit filmma autenttalaš beliid. Kulturkoordináhtora ulbmil lea ovddidit kultuvrralaš dárkilvuođa ja eastadit stereotypiaid. Otne bargá sámi filbmaealáhus ovttas eará kultuvrrain, ja kulturkoordináhtora bargu lea rávvet ja oahpahit, ja sihkkarastit ahte bargojoavkkut mat bohtet olggobealde Sámi ipmirdit kultuvrralaš árbevieruid ja kultuvrralaš kodaid, dan botta go barget Sámis.
Buvttadeami dáiddalaš hábmejeaddji
Buvttadeami dáiddalaš hábmejeaddji goziha buvttadeami oppalaš visuála stiilla ja hámi, maiddái lávddi, gárvvuid ja ollislaš hámi, vai sihkkarastá ahte dat heive oktii bagadalli višuvnnain. Buvttadeami dáiddalaš hábmejeaddjis lea dábálaččat duogáš dáidagis, duojis, lávdedáidagis dahje visuála dáidagis. Čehppodat prošeaktajođiheamis ja ovttasbarggus lea ovdamunnin. Mii ávžžuhat erenoamážit sin ohcat geain lea duogáš, dahje lea nana máhttu ja beroštupmi Sámi árbevirolaš biktasiin, duojis, ja Sámi ođđaáigásaš bivttasmálles ja arkitektuvrras.
Bivttasteami hábmejeaddji
Bivttasteami hábmejeaddji dahje bivttashábmejeaddji ráhkada ja vállje biktasiid ja čiŋaid filmma karaktearaide, hábmendihte sin iešvuođaid, makkár áigodagas filbma lea ja heiveha kultuvrralaš konteavstta ektui. Mii ávžžuhat erenoamážit sin ohcat geain lea duogáš, dahje lea oppalaš vuđolaš máhttu ja beroštupmi Sámi árbevirolaš biktasiidda ja sámi ođđaáigásaš bivttasmálliide.
Intimitehta koordináhtor
Intimitehta koordináhtor ovddasvástádus lea sihkkarastit ahte intiimma scenat dáhpáhuvvet oadjebas láhkai, dorvvolaččat ja ovttamielalaččat. Dakkár scenat leat ovdamearkkadihti filmma romantihkalaš dahje seksuálalaš scenat. Intimitehta koordináhtor bargá ovttas neavttáriiguin ja bagadallin ráhkadit rájáid, koreográfalaččat hábme scena, ja ráhkadit vuogas birrasa, mii veahkeha eastadit váivviid ja vahágiid filbmema dilálašvuođas.
Jietna teknihkkár
Filmma jietnateknihkkár bádde, čuohppá ja seaguha jiena dialogain, jietnaeffeavttain ja musihkain. Jietnateknihkkár sihkkarastá čielga ja dássedettolaš jiena filmmas.
Jietnahábmejeaddji / Sound design
Jietnahábmejeaddji ráhkada ja buorida filmma jietnabirrasa dainna lágiin ahte ovdánahttá jietnaeffeavttaid, dovddu, musihka ja jietnaelemeanttaid mat dorjot muitalusa ja muitalusa dovddu.
Čuovgateknihkkár
Dan nu gohčoduvvon gaffer, dahje, čuovgateknihkkára ovddasvástádus lea bidjat čuovgga ja heivehit čuovgga filbmendilálašvuođas. Sii ovttasbarget čuovgahábmejeaddjin ja cinematográhpain sihkkarastit heivvolaš čuovgga ja sihkkarvuođa. Bargguide gullá čohkket, cegget ja cahkkehit čuovggaid, bearráigeahččat čuovgga ja ivnni báddedettiin, ja čoavdit teknihkalaš čuolmmaid báddema oktavuođas.
Čuovgahábmejeaddji
Filmma čuovgahábmejeaddji hábme lávddi čuovgga, ja dan bokte hábme filmma miellaguottu, atmosfeara ja visuála hámi. Čuovgga bokte sáhttá de doarjut muitalusa ja nannet čálli višuvnna. Čuovgahábmejeaddjis lea dábálaččat duogáš čuvga-teknologiijas, ja son berošta visuálalaš muitalusas.
Animašuvnna hábmjeaddji
Animašuvdna dahki ráhkada lihkadahtti visuála beliid, nugo karakteraid dahje effeavttaid, ja ealáskahttá scenaid dihtorbuvttaduvvon dahje árbevirolaš animašuvdnatehnihkain. Son gii bargá animašuvnnain, sus lea dábálaččat duogáš dáidagis, gráfalaš designas, dihtor animašuvnnas dahje animašuvdnateknologiijas. Ollugat ožžot maid oahpu illustrašuvnnas, filbmabuvttadeamis dahje visuála effeavttain, ja sis leat dávjá prográmmaid nugo Maya, Adobe After Effects dahje Blender.
VFX dáiddár
Visual Effects (VFX) dáiddár ráhkada ja ovttastahttá visuála osiid filmmas, nugo bávkkanemiid, elliid dahje digitála birrasiidda, vai sáhttá buoridit dahje lasihit oasi mii lea váttis dahje veadjemeahttun filbmet. VFX-dáiddáris lea dábálaččat duogáš dihtorgrafihkas, visuála effeavttain, animašuvnnas dahje sullasaš surggiin nugo dihtorteknologiija dahje digitála dáidagis. Sus leat dávjá nana máhttut prográmmain nu go Adobe After Effects, Nuke, Maya dahje Houdini, ja sis lea maid buorre ipmárdus 3D-modelleremis, komponeremis ja filbma buvttadanproseassain.
Čuohppi
Čuohppi čohkke ja čuohppá filmma, ja ráhkada ollislaš ja gelddolaš loahpalaš veršuvnna filmmas. Čuohppi hábme dan bokte filbmamuitalusa. Jos hálliidat dán suorggis bargat, de gáibiduvvo máhttu redigerenprográmmain, nugo Premier Pro dahje Final Cut.
Linjábuvttadeaddji
Linjábuvttadeaddji jođiha beaivválaš buvttadandoaimmaid, nu go bušeahttameannudeami, plánema ja logistihkka, ja sihkkarastá ahte prošeakta bissu plána mielde ja bušeahta siskkobealde. Linnjábuvttadeaddjit leat dávjá hárjánan meannudit bušeahtta, plánet ja jođihit logistihkalaš beliid.
Vuosttaš veahkkebagadalli
Vuosttaš veahkkebagadalli (1st AD) lea ovddasvástideaddji plánemis, oktiiordnemis ja jođiheames bargoveaga sihkkarastá ahte filbma buvttadeapmi lihkostuvvá njuovžilit ja áiggis. Vuosttaš veahkkebagadalli (1st AD) liiko plánet, organiseret filbmema ja jođihit logistihka filbmenbáikkis. Jođiheapmi, koordineren ja gulahallanattáldagat leat dehálaččat dán barggus.
Nubbi veahkkebagadalli
Nubbi veahkkebagadalli, gii maid gohčoduvvoi buvttadankoordináhtorin, doaimmaha logistihkalaš ja hálddahuslaš bargguid, nu go lágideami, gulahallama ja dieđuid koordinerema vai sihkkarastá ahte filbma buvttadeapmi doaibmá njuovžilit. Dát virgi lea dábálaččat vuosttaš veahkkebagadalli olgeš giehta ja geavahuvvo stuorit buvttademiin gos ollu olbmot leat mielde.
Báikediđošteaddji
Báikediđošteaddji ohcá ja sihkkarastá heivvolaš olgo- dahje sisgovvema báikkiid filbmema várás, ja váldá vuhtii áššiid nugo estetihka, logistihka ja lobiid. Oppalaš máhttu guovlluid birra Sámis, biilavuodjinkoarta ja muohtaskohterkoarta lea ovdamunni.
Neavttárválljen bagadalli
Neavttárválljen bagadallis, dahje Castin director, sus lea ovddasvástádus ohcat ja válljet neavttáriid filmma rollaide, lágidit gullandilálašvuođaid ja árvalit heivvolaš neavttáriid. Sus lea dábálaččat duogáš teáhteris, neaktimis, filmmas dahje taleantajođiheamis. Sis lea dávjá vásáhus guldaleamis, taleanttaid gávndamis, ja industriija fierpmádagas, ja sis leat nana gulahallanattáldagat.
Makeup artist
Sus lea ovddasvástádus vuoidat neavttárii ja ráhkadit erenoamáš effeavttaid karakteraid ektui. Su bargui gullá dábálaččat vuoidat neavttára sminkkain, vai neaktá boarrasut dahje nuorabut, dahje ráhkadit eará čalbmáičuohci hámiid. Sii ovttasbarget bagadallin ja bivttashábmejeddjiiguin sihkkarastin dihtii ahte hábmi ovddasta muitalusa.
FILM EXČELERATOR SÁPMI RUHTADEADDJIT
Oktavuohta
Internašunála Sámi Filbmainstituhtta
BuletjávriN-9520 Guovdageaidnu
Norway
Org. nr
909819498759
